آشنایی با شزم سافین، طلایی کشتی فرنگی المپیک 1952؛ از غلبه بر آیرون‌من تا هم‌نامی با کاراکتر «مارول»

خبرگزاری تماشاگر - شزم سافین، کشتی‌گیر کم نام و نشانی که شوروی را به مدال طلای کلاس سبک‌وزن کشتی فرنگی در المپیک 1952 هلسینکی رساند، اصلیتی تاتاری داشت و با هم‌نامی‌اش با کاراکتر معروف کمپانی «مارول» به نام «شزم»، مورد توجه عده زیادی از مردم قرار گرفته بود. او با پیروزی برابر غول کشتی سوئد یعنی گوستاو فری، طلای المپیک را به دست آورد. او در 52 سالگی، به صورت غیرمنتظره‌ای، دار فانی را وداع گفت. 

• کد خبر: 350085
• 1404/07/28
• بازدید:
• 5

• اشتراک گذاری

طرفداری | شزم سافین (Shazam Safin) زاده هفت آوریل 1932 در کوچکو پوژارکی استان نیژنی نووگرود در شوروی سابق و روسیه کنونی است. پدر و مادر شزم که تاتار بودند، در مسکو زندگی می‌کردند اما برای تولد فرزندشان یعنی شزم، مدتی در نیژنی نووگرود، در میان خانواده پدر شزم زندگی کردند. پس از تولد شزم، این خانواده به مسکو بازگشتند. او نیز همانند بسیاری از اقوام تاتار، علاقه بسیاری به کشتی سنتی کوراش داست. علاقه بیش از حد شزم به کشتی باعث شد تا پدرش او را در باشگاهی با مدیریت کشتی‌گیری به نام گوردینکو، ثبت نام کند. شزم زیرنظر گوردینکو، فنون کشتی فرنگی یا یونانی-رومی را فرا گرفت و در باشگاه کشتی ترادویه عضویت پیدا کرد. او توسط مربیان ارتش شوروی شناسایی شد تا مدتی در مسابقات نظامی، کشتی بگیرد.

پس از قهرمانی در مسابقات قهرمانی جوانان اتحاد جماهیر شوروی، شزم توانست تا با کسب مدال برنز مسابقات قهرمانی بزرگسالان کشتی فرنگی شوروی در وزن 67 کیلوگرم، پدیده این کشور شود. پس از این درخشش غیرمنتظره در قهرمانی کشتی شوروی، شزم یکی از کاندیداهای حضور در المپیک 1952 هلسینکی شد اما رقبای قدری چون اگوموروف و گامارنیک در کلاس وزنی شزم، شانس او برای ماجراجویی در المپیک را کاهش می‌داد. اعتماد به نفس در کنار ظرافت فنی باعث شده بود تا این کشتی‌گیر، بیش از رقبای نامدارش مورد نظر کادر فنی تیم ملی کشتی فرنگی شوروی قرار گیرد. شزم همیشه با لباس‌های آراسته و موهایی شانه‌شده به تمرینات می‌آمد و روز به روز، بیشتر مورد توجه مربیانش قرار می‌گرفت. نخستین آزمون فنی برای این کشتی‌گیر، رقابت‌های بازی‌های جهانی دانشجویی در سال 1951 بود. او در این مسابقات که در آلمان شرقی برگزار می‌شد، صاحب مدال طلا شد و عملکرد موفقی داشت. چهار ماه پیش از شروع المپیک، هنوز نماینده شوروی برای سبک‌وزن المپیک انتخاب نشده بود؛ قرار بر این بود تا تورنمنت بین‌المللی کشتی صوفیه، آوردگاهی برای تعیین شایسته‌ترین نماینده برای کلاس وزنی 67 کیلوگرم باشد. شزم در این مسابقات، بسیار چابک بود و توانست تا مربیانش را راضی به حضور در المپیک کند.

اخبار مرتبط

• 

  صعود قاطع فرخی و هدایتی به نیمه‌نهایی کشتی فرنگی امیدهای جهان

  بیشتر...
• 

  فرخی و هدایتی راهی نیمه نهایی شدند

  بیشتر...
• 

  کشتی فرنگی امید‌های جهان؛ صعود قهرمان جهان به مرحله بعد

  بیشتر...

/>
پس از سفر به هلسینکی و گذراندن مراسم افتتاحیه، شزم در نخستین مسابقه خود برابر نماینده‌ای از ترکیه به نام رفیق آکبولوت قرار گرفت. او با تصمیم داوران، با نتیجه 0-3، رقیب ترک را از میان برداشت. سپس نوبت به پیروزی برابر رقبایی مثل آگه اریکسن از نروژ، جک راسموسن از دانمارک و دومیترو کوک از رومانی رسید تا شزم، یکی از چهار کشتی‌گیر نهایی کلاس سبک‌وزن کشتی فرنگی المپیک شود. سه دقیقه زمان کافی بود تا این کشتی‌گیر تاتار، رقیب اهل جمهوری چک خود یعنی میکولاس آتاناسوف را از میان بردارد. آخرین مسابقه سافین در المپیک 1952، جدال با غول سوئدی کشتی فرنگی سوئد یعنی گوستاو فری بود. گوستاو فری که به «گوستاو آهنین» یا «آیرون‌من» معروف بود، برای کسب مدال طلا باید نماینده کم‌تجربه شوروی یعنی شزم را شکست می‌داد. شزم پس از شروع فینال، خیلی زود بازی تهاجمی خود را شروع کرد و با یک حرکت برق‌آسا، غول سوئدی را به تشک انداخت اما این حرکت برای گرفتن امتیاز از این کشتی‌گیر، کافی نبود. در نهایت پس از چند دقیقه، با نظر داور، شزم سافین کسی بود که باید در خاک می‌نشست تا در برابر گوستاو سوئدی، مقاومت کند. فری تلاش بسیاری کرد تا شزم را از تشک جدا کند اما این مرد تاتاری، تصمیم نداشت تا به این راحتی تسلیم شود؛ در نهایت این کشتی‌گیر سوئدی، مجبور به استفاده از حرکتی غیرقانونی در کشتی شد و بازوی شزم را پیچ داد اما این عمل، از تیررس داور دور بود. با این وجود، صدای «هو» کردن تماشاگران، سالن را پر کرد. در نهایت با مداخله داورهای کناری، گوستاو فری اخطار می‌گیرد و حال این بار، مرد سوئدی باید در حاک بنشیند و برای خاک‌نشدن تلاش کند. تلاش‌های شزم برای جدا کردن فری نیز جواب نداد تا ایستادگی‌اش در کشتی سرپا، او را به مدال طلایی غیرمنتظره در هلسینکی برساند. 
پس از طلای المپیک، این کشتی‌گیر تاتار در مسابقات قهرمانی کشوری شوروی، تصمیم به تغییر کلاس وزنی‌اش گرفت و در وزن 73+ کیلوگرم بر روی تشک رفت؛ او در این مسابقات، موفق به کسب مدال برنز شد. سپس نوبت به مسابقات قهرمانی 1953 جهان در ناپل ایتالیا رسید تا بهترین کشتی‌گیران فرنگی‌کار جهان برابر یکدیگر قرار گیرند. شزم پس از پیروزی برابر نمایندگان کشورهای یونان، چکسلواکی، رومانی و مجارستان، راهی دیدار فینال قهرمانی جهان شد. بنابر قوانین مسابقات قهرمانی کشتی جهان، شزم در فینال تورنمنت می‌بایست با دو کشتی‌گیر دیگر مبارزه می‌کرد تا به طلای آن برسد. پس از پیروزی مجدد برابر فری و تکرار فینال المپیک هلسینکی، این کشتی‌گیر تاتار به نماینده فنلاند با نتیجه 1-2 باخت تا به مدال برنز این رقابت‌ها بسنده کند. خستگی عاملی بود که مدال طلا را از دستان شزم دور کرد تا او پس از شکست برابر این فنلاندی، با احتساب امتیازهای منفی خود، مدال نقره را نیز از دست بدهد. فشردگی مسابقات کشتی و دغدغه‌های آماده‌سازی آن باعث شده بود تا شزم دیگر همانند قبل، انگیزه‌های زیادی برای ادامه ماجراجویی در تشک را نداشته باشد. از این رو، پس از مسابقات قهرمانی ناپل، او به دوران افولش رسید و در لیست نهایی قهرمانی 1955 جهان جای نگرفت. او تا سال 1960 در تورنمنت‌های دانشجویی کشتی شرکت کرد و سپس از ورزش قهرمانی کناره‌گیری کرد.  نکته جالب درباره این کشتی‌گیر، هم‌نامی او با شخصیت معروف کمپانی «مارول» یعنی «شَزَم» بود. کاراکتر قرمزپوش «شزم»، بسیار مورد توجه مردم آمریکا قرار داشت و هم‌نامی قهرمانی المپیک هلسینکی با این کاراکتر، او را مورد توجه دوست‌داران کمیک و سینما نیز قرار داد. نام خانوادگی این کشتی‌گیر نیز ریشه‌ای عربی داشته و معنای «خارق‌العاده» را می‌دهد. روس‌ها برای قهرمان کشتی‌شان، همانند کاراکتر «شزم» که از ترکیب نخستین حرف چندین مفهوم شکل گرفته بود، کلمه «SH» را به «خیره‌کننده»، «A» را به «شایسته»، «Z» را به «زیرک»، «A» را به «چابک» و «M» را به «زیبا»، با توجه به کلمات زبان خود، شبیه‌سازی کردند. او پس از پایان کشتی، با مربیگری این ورزش، ارتباطش با تشک را قطع نکرد. شزم در 23 مارس 1985، پس از احساس درد در بازوی خود و برخی درمان‌ها، به خانه خود بازگشت و پس از خوردن شام به خوابی ابدی فرو رفت. او در ساعت سه بامداد درگذشت تا با فوت در 52 سالگی، جامعه کشتی شوروی یا روسیه را داغ‌دار کند. 
از سری خاطرات ورزشی راکی مارسیانو، مرد شکست‌ناپذیر بوکس؛ از ارتش آمریکا تا «سوزی کیو» و قهرمانی سنگین‌وزن فرانک زین، شیمی‌دان بدن‌سازی؛ از غلبه بر آرنولد تا سه قهرمانی پیاپی و تحریم مستر المپیا دمیتری فومین، ستاره لیگ جهانی والیبال در سال 1995؛ از درخشش در ایتالیا تا ژاپن آرشیو مطالب مرتبط

منبع: