ایستگاه «مریم مقدس»؛ تلاقی ایمان، هنر و همزیستی در قلب تهران
خبرگزاری تماشاگر - در میانه شلوغی خیابان کریمخان، ایستگاه مترو «مریم مقدس» نه فقط محلی برای عبور مسافران، بلکه مکثی برای تأمل است؛ جایی که معماری، ایمان و همزیستی ادیان در دل تهران مدرن به هم میرسند.
- کد خبر: 349613
- 1404/07/26
- بازدید:
- 4

خبرگزاری مهر - مجله مهر: در میانه خیابان کریمخان، جایی میان ازدحام شهر و عبور بیوقفه متروها، بنایی سفیدرنگ با طاقهایی ضربی و محرابی چشم هر رهگذری را به خود میگیرد. روبهروی کلیسای سرکیس مقدس، مجسمهای دو متری از مریم مقدس درون فضایی شیشهای، ایستاده بر فراز سکوت و نور، توجه عابران را جلب میکند. اینجا، ایستگاه مترو «مریم مقدس» است؛ ایستگاهی که در ظاهر با دیگر ایستگاههای متروی تهران تفاوت دارد و در باطن، نمادی از احترام و همزیستی میان ادیان الهی است.
الهام از معماری قرون وسطایی کلیسا نمای ورودی ایستگاه مریم مقدس با الهام از معماری کلیساهای قرون وسطایی طراحی شده است. سقفهای قوسی، دیوارهای روشن و محرابی در سردرِ ورودی، بیننده را به یاد فضاهای روحانی میاندازد. پسزمینهای صورتیرنگ با عنوان «ایستگاه مریم مقدس» بر سردر، تضادی لطیف با رنگ سفید دیوارها ایجاد کرده و چشم را نوازش میدهد.
با ورود به داخل ایستگاه، فضای رنگی و نورپردازی خاص آن، حال و هوایی از کلیسای روبهروی خیابان را تداعی میکند. رنگ آبی غالب بر دیوارها، همان آبی آسمانی است که در محراب کلیسای سرکیس بهکار رفته و پیوندی نمادین میان دو سوی خیابان برقرار میسازد.
نشانههایی از پیوند ادیان توحیدی و اشتراک در ایمان در نخستین گامها، در ورودی ایستگاه، عبارت «بسمالله الرحمن الرحیم» به چهار زبان فارسی، عربی، ارمنی و انگلیسی نوشته شده است. این خوشنویسی چندزبانه نهتنها جنبهای هنری دارد، بلکه نشان از پیوند ادیان توحیدی و اشتراک در ایمان به خداوند
واحد است.
کمی پایینتر، نخستین نقشبرجسته سنگی ایستگاه به چشم میخورد؛ آیات ۲۹ تا ۳۴ سوره مریم، همراه با ترجمه فارسی و عربی، که داستان تولد عیسی (ع) و سخنان او در گهواره را روایت میکند. تماشای این اثر در ایستگاهی با نام مریم مقدس، برای بسیاری از مسافران تجربهای تأملبرانگیز است؛ چراکه به شکلی ملموس یادآور میشود که قرآن کریم نیز این بانوی پاک را گرامی داشته است.
در ادامه مسیر، پس از پلهبرقیهای ورودی، تابلوهایی از بیانات مقام معظم رهبری نصب شده است. که اشاره کوتاهی به نگاه دینی ما و باور بر مقدس بودن این بانوست و راهی که حضرت عیسی (ع) با همراهی مادر بزرگوارشان برای برقراری عدالت در زمان خود پیش گرفتند، که راهی الهی و الهامبخش است.
چنین یادآوریهایی نه تنها برای پیروان اسلام، بلکه برای هر انسان خداجوی، حامل پیامی مشترک از پاکی، عدالت و عشق الهی است.
هنر در خدمت معنا در جایجای ایستگاه مریم مقدس، نقشبرجستهها، کاشیکاریها و نمادهای بصری چشمنوازی میکنند. برخلاف بسیاری از ایستگاههای دیگر مترو که تنها کارکرد حملونقل دارند، این ایستگاه به یک گالری فرهنگی تبدیل شده است. هنرمندان و طراحان پروژه تلاش کردهاند تا فضا، هم آرامشبخش باشد و هم اندیشهبرانگیز.
محمدامین شعبانیان، مدیر پروژه شرکت متروی تهران، درباره روند طراحی این ایستگاه میگوید: در ابتدا قرار نبود معماری ایستگاه چنین باشد. اما با درخواست جامعه ارامنه و کلیسای سرکیس مقدس، تصمیم گرفتیم طرح را بازنگری کنیم تا هویت فرهنگی و دینی این محدوده در آن منعکس شود.
طرحی که یکساله پای همه ذینفعان را به میان آورد کشیش ساهاک خسرویان، عضو شورای خلیفهگری کلیسای سرکیس مقدس نیز با تأیید سخنان مدیر پروژه در گفتوگو با مهر میگوید: این طراحی حاصل یک سال همکاری و گفتوگوی مستمر میان مهندسان مترو، هنرمندان و نمایندگان کلیسا بود. ما امیدواریم چنین پروژههایی به نزدیکی و تفاهم بیشتر میان ادیان الهی کمک کند.
در جهانی که اختلافات مذهبی گاه به نزاع و جدایی میانجامد، چنین اقداماتی در دل پایتخت ایران، یادآور فرهنگی است که قرنهاست بر مدار همزیستی میچرخد.
بازطراحی ایستگاه مریم مقدس هزینه مضاعفی به پروژه تحمیل نکرد ساخت هر ایستگاه مترو، به گفته مدیر پروژه، حدود ۱,۲۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد. اما او تأکید میکند که بازطراحی ایستگاه مریم مقدس هزینه مضاعفی به پروژه تحمیل نکرده است و ادامه میدهد: ما تنها بخشی از طراحی داخلی را با تغییر جنس و رنگ انجام دادیم. هدف، صرفاً ایجاد حس آرامش و احترام متقابل بود.
با این حال، ارزش فرهنگی و معنوی چنین فضایی فراتر از هزینههای مالی آن است. هر روز صدها نفر از این ایستگاه عبور میکنند و ناخواسته با مفاهیم مشترک دینی و هنری مواجه میشوند.
نامگذاری ایستگاه «مریم مقدس» بازتاب گستردهای در فضای مجازی و رسانهها داشت. بسیاری از فعالان فرهنگی و شهروندان این اقدام را گامی مثبت در جهت ترویج تساهل، احترام متقابل و همزیستی مسالمتآمیز دانستند؛ مفاهیمی که برای شهری چندفرهنگی و چندمذهبی مانند تهران، ضرورتی انکارناپذیر است.