هنرمندان را به نفع خود مصادره نکنید؛ تقوایی و کاسبی زلال بودند
خبرگزاری تماشاگر - این هفته برنامه «هفت» علاوه بر بررسی فیلم های «مجنون» و «اتوبوس گمشده»، یادبودی برای ناصر تقوایی و محمد کاسبی در نظر گرفته بود.
- کد خبر: 349483
- 1404/07/26
- بازدید:
- 4

به گزارش خبرنگار مهر، جدیدترین قسمت از برنامه سینمایی «هفت»، جمعه ۲۵ مهر از ساعت ۲۲ به صورت زنده به آنتن شبکه نمایش رفت و علاوه بر بررسی فیلم های «مجنون» و «اتوبوس گمشده»، یادبودی برای ناصر تقوایی و محمد کاسبی داشت.
پرونده ویژه این قسمت با حضور جواد طوسی و طهماسب صلحجو به یاد ناصر تقوایی و محمد کاسبی اختصاص داشت.
در ابتدای میز عزتالله ضرغامی در تماس تلفنی بیان کرد: من سالها با آقای کاسبی از نزدیک کار کردم و در جشنواره چهاردهم نیز برای فیلم «پدر» سیمرغ بلورین دریافت کرد. شخصیت کاسبی به گونهای بود که برای همه پدری میکرد، کم حاشیه و حرفهای بود.
وی افزود: آقای تقوایی روحیه خاکی و متواضعی داشت و از همان ابتدا رابطه صمیمی باهم داشتیم. ما جشنوارهای در خوزستان گرفتیم که برنامه خوبی بود و آقای تقوایی بسیار در آن برنامه فعال عمل کردند و چون خودشان خوزستانی بودند باقی هنرمندان را راهنمایی میکردند. در آن سفر فرصت شد که بیشتر درباره دفاع مقدس باهم حرف بزنیم. آقای تقوایی فیلمنامهای درباره دفاع مقدس داشتند و وقتی من آن فیلمنامه را خواندم درباره تجاوز یک سرباز عراقی به دختر ایرانی بود که این دختر باردار میشود و ... . من آن زمان به آقای تقوایی گفتم که پذیرش این داستان از نظر اجتماعی سخت است و باید بیشتر روی این موضوع حرف بزنیم.
ضرغامی عنوان کرد: آقای تقوایی مستند «اربعین» را خیلی عالی کار کرد. مستند «اربعین» ساخته ناصر تقوایی از درخشانترین آثار آئینی سینمای ایران است؛ اثری عمیق و صادقانه که شور و غم عزاداری را در زندگی واقعی مردم جاری میکند. موسیقی، ریتم نوحه و فضا چنان واقعی است که بیننده احساس حضور در مراسم را دارد و اثری ماندگار در حافظه تلویزیون ایران است.
وی تصریح کرد: من نتوانستم در مراسم تشییع ایشان حضور پیدا کنم اما متاسفانه برخی حرفها که بعضی در حاشیه این مراسم مطرح کردند نسبتی با تقوایی ندارد. نباید دوقطبی ایجاد و خوانش متفاوتی از ناصر تقوایی ارائه کرد.
وجه مشترک ناصر تقوایی و محمد کاسبی خلوص شخصیت بود در ادامه این میز طهماسب صلحجو بیان کرد: وجه انسانی این هنرمندان بسیار مهم است. وجه مشترک شخصیتی تقوایی و کاسبی خوشصحبتی و خلوص هر ۲ بود.
جواد طوسی درباره ناصر تقوایی گفت: ناصر تقوایی جلوتر از فیلم «آرامش در حضور» دیگران چند مستند بسیار دیدنی مانند «اربعین» و «باد جن» دارد. تقوایی نگاه مدرنی به سینما داشت اما در دام روشنفکری تصنعی گرفتار نشد. مثلا در مستند «باد جن» او نگاهی اگزوتیک به آن منطقه ندارد و نگاه قومنگارانه متفاوتی دارد.
صلحجو درباره اقتباس در آثار تقوایی تصریح کرد: اقتباس به معنای مو به مو ساختن یک چیز نیست بلکه باید یک موضوع را تخریب و با مصالح آن یک قصه جدید خلق کرد. ادبیات و سینما ۲ چیز متفاوت هستند و نویسندگان نیز نباید این توقع را داشته باشند که فیلمساز به صورت کامل به متن وفادار باشد.
طوسی درباره فیلم محمد کاسبی عنوان کرد: ویژگی بارز فیلم «شنا در زمستان» این است که صمیمیتی در جز جز این اثر وجود دارد و نوع برخوردش با فقر و این آدمها بسیار صمیمی و خیرخواهانه است. مشکل فیلم این است که با ناظم مدرسه کمی کلیشهای
برخورد میکند و میخواهد این فرد را نمایندهای از ساواک نشان دهد.
وی با ذکر خاطره ای از تقوایی تصریح کرد: یک شبی آقای کیمیایی، ناصر تقوایی و داریوش مهرجویی را به خانهشان دعوت کردند و بسیار سرخوشانه درباره زمان فیلمسازیشان صحبت میکردند که من به حالشان غبطه خوردم. اگر هم نسلها اینگونه باهم در ارتباط باشند این مساله میتواند در روحیه و زایش فکریشان بسیار موثر باشد. ای کاش مدیران فرهنگی ما این سرمایهها را کنار هم حفظ کنند و هرکسی نباید این افراد را به نفع خودش مصادره کند.
در میز سینمای ایران، رامتین شهبازی و رضا صدیق فیلم سینمایی «مجنون» را نقد کردند.
صدیق در ابتدای این بخش گفت: «مجنون» بسیار فیلم خوبی است زیرا وقتی از سالن سینما بیرون می آیید همچنان شما را درگیر می کند. این فیلم برایم یادآور تجربه «مزرعه پدری» ملاقلی پور است و در میان آثار دفاع مقدس پانزده سال گذشته، ازجمله «تنگه ابوقریب»، «غریب»، «موقعیت مهدی» و ... یک سر و گردن بالاتر میایستد. فیلم «مجنون» توان بازگرداندن مخاطب از دست رفته ژانر دفاع مقدس را دارد و قهرمانی ملی، دینی و میهنی را به تصویر میکشد که برای هر تماشاگر ایرانی یا خارجی قابل درک است. اگر این فیلم اکران مناسب داشته باشد و به حقش برسد، جزو آثار ماندگار سینمای دفاع مقدس خواهد بود.
رامتین شهبازی در ادامه برنامه تصریح کرد: ما اکنون با نسلی مواجه هستیم که جنگ را ندیدهاند. در این راستا فیلم «مجنون» با نگاه به تجربه زیسته نسل حاضر در جنگ، روایت شهودی و ملموس دفاع مقدس را ارائه میدهد. این فیلم، با حفظ ارتباط با تاریخ و مقایسه با آثار کلاسیک مثل «مزرعه پدری» و «دیدهبان»، فضایی باورپذیر و انسانی خلق میکند و ورود شخصیتها به داستان به شکل تأثیرگذار طراحی شده است.
بهزاد خلج پدیده بازیگری است رضا صدیق با اشاره به فقدان آثار دفاع مقدس در سالهای اخیر عنوان کرد: فقدان آثار دفاع مقدس ما در سالهای اخیر عدم توجه و تناسب احساس عقلانی در فیلمها بوده است. فیلم «مجنون» نیز با تکیه بر احساس متعادل و شخصیتپردازی دقیق، مخاطب را با شخصیتها همراه میکند و حتی در صحنههای غمانگیز، نزدیکی و سمپاتی ایجاد میکند. این ترکیب عقل و عاطفه، تجربه دیدن فیلم را فراتر از سالن سینما ادامه میدهد و یکی از دلایل ماندگاری فیلم در ذهن مخاطب است. عموم تصاویر این فیلم با چشم ما آشناست زیرا فیلمساز سابقه مستندسازی دارد و چشم مخاطب با این تصایر آشناست. همچنین موقعیت های درون متنی فیلم خیلی همراه شبیه به همان زمان دهه ۶۰ است و به همین دلیل هم ایدئولوژی دهه ۶۰ و دفاع مقدس در زیرلایه متن وجود دارد و باعث شعاری بودن فیلم نشده است. یک نکته دیگر اینکه فیلم از شهید زین الدین شخصیتی می سازد که مخاطب جوان نیز با او ارتباط برقرار کند. شخصیتها به اندازه پرداخته شده و دیالوگها کوتاه و بهجا، سمپاتی و نزدیکی ایجاد میکند و حتی مخاطب نسل جدید میتواند بدون پیشزمینه تاریخی با فیلم همراه شود.
رامتین شهبازی درباره مهدی شامحمدی تصریح کرد: آقای شامحمدی کارگردان خوبی است اما برخی سکانسها مانند حمله به مدرسه آزاردهنده است. همچنین در سکانسی که دوربین شهدا را نشان می دهد موسیقی بُعد حماسی دارد و کاملا متضاد با صحنه است.
در بخش دیگر این میز رضا صدیق درباره بهزاد خلج بیان کرد: بهزاد خلج یکی از پدیده های بازیگری در سال های اخیر است و نقش های متنوعی بازی کرده است و افق بسیار روشنی در سینما خواهد داشت. یکی از علت هایی که بخشی از مخاطبان بازی سجاد بابایی را دوست نداشتند به این دلیل بود که او ذوب در نقش شهید زین الدین است در حالی که او یکی از درخشان ترین بازی هایش را در این فیلم داشت. او باید در انتخاب نقش هایش بیشتر دقت کند.
«اتوبوس گمشده» فیلم سرگرمکنندهای است امیر قادری و رامتین شهبازی نیز در میز سینمای جهان به نقد و بررسی فیلم «اتوبوس گمشده» (The lost bus) پرداختند.
امیر قادری در ابتدای این میز گفت: قبل از هر چیز می خواهم درباره آقای سعید مظفری چند جمله ای بگویم. هنرمندانی در این سطح توسط چپ ها و راست ها حمایت نمی شوند و جای آنها در قلب اهالی سینماست. سعید مظفری مصداق کسی است که واقعا خوبی از خودشان است و نمی توانید دلیلی برای هنر سطح بالای آنها بتراشید. او اغلب حتی تیپ هم نمی گفت و نمک به اندازه ای وارد صدای خود می کرد. مدلی بود که سال ها تکرار می کرد و هیچ موقع تکراری نمی شد. اگر خاطرتان باشد مونولوگ اول «قصه عشق» را به نوعی گفته است که واقعا بی نظیر است.
در ادامه میز سینمای جهان رامتین شهبازی درباره فیلم «اتوبوس گمشده» توضیح داد: فیلم «اتوبوس گمشده» را دوست داشتم. فیلمی که به خوبی می تواند سر مخاطب را گرم کند. این فیلم مناسب روی پرده است و ای کاش تدابیری اندیشیده شود که چنین فیلم هایی روی پرده بزرگ دیده شوند. طبیعتا ما از هر فیلم به اندازه خودش انتظار داریم. «اتوبوس گمشده» به عنوان فیلمی که شما را سرگرم کند، خوب است و بیش از این هم از آن نباید انتظار داشته باشیم. در تکنیک کارگردانی که با برنامه ریزی مسائل را پیش می برد، در چینش داستان و ریتم بیرونی قابل توجه است.
قادری درباره این فیلم مطرح کرد: ما در سینما کارگردانی به نام آقای مایکل مان داریم که کار اشتباهی را به دیگران یاد داد. او نماهایی دوربین روی دست را با نماهایی مقطعی کنار هم می گذاشت و اوج آن «اینسایدر» است. فرق گرس و مایکل مان در طراحی تک تک نماها است. متاسفانه ساختار امروز سینمای دنیا مدام فیلمسازان بااستعداد را خراب می کند. مدام فیلمسازها به خاطر آدم های قانعی مثل شما سطح کار خود را پایین می آورند و این بد است. اینکه آقای شهبازی می گویند نمی خواهند آخر فیلم را لو بدهند؛ در ابتدای فیلم وقتی پسر را می بینید قشنگ پایان فیلم را حدس می زنید.
این قسمت از برنامه سینمایی «هفت» به زندهیاد محمد کاسبی تقدیم شد.